Bệnh Mác-bớc có khả năng lây truyền và tỷ lệ tử vong cao 

Bệnh Mác-bớc là bệnh đặc biệt nguy hiểm, có khả năng lây truyền và tỷ lệ tử vong cao tới 50% và có thể lên tới 88%. Đến nay, bệnh chưa có vắc xin, thuốc điều trị đặc hiệu, hiện bệnh được phân loại thuộc nhóm A trong Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm của Việt Nam. Một số quốc gia như: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hàn Quốc đã tăng cường các biện pháp y tế tại cửa khẩu nhằm kiểm soát dịch bệnh Mác-bớc xâm nhập. 

Để chủ động giám sát, phát hiện, kiểm soát dịch bệnh Mác-bớc xâm nhập vào nước ta, Cục Y tế dự phòng đã có văn bản gửi các Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố có hoạt động kiểm dịch y tế.

Các triệu chứng của bệnh Mác-bớc

Bệnh có thể lây truyền từ động vật sang người, ổ chứa tự nhiên của vi rút Mác-bớc là loài dơi ăn quả (Rousettus aegyptiacus). Sau khi xâm nhập vào cơ thể người, vi rút Mác-bớc có thể lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp (qua da bị trầy xước hoặc niêm mạc) với máu, dịch tiết cơ thể (nước tiểu, mồ hôi, nước bọt, chất nôn, sữa mẹ, tinh dịch...) hoặc với môi trường/vật dụng (ví dụ như khăn trải giường, quần áo) bị ô nhiễm bởi dịch tiết của người mắc/chết do vi rút Mác-bớc. 

Thời gian ủ bệnh của bệnh Mác-bớc (khoảng thời gian từ khi nhiễm vi rút đến khi xuất hiện triệu chứng) thay đổi từ 2 đến 21 ngày.

Bệnh khởi phát với các triệu chứng sốt cao, đau đầu dữ dội, khó chịu nghiêm trọng, sau đó có thể xuất hiện tiêu chảy nặng, đau bụng, chuột rút, buồn nôn, nôn vào ngày thứ ba. Phát ban không ngứa có thể xuất hiện trong khoảng từ 2 đến 7 ngày sau khi khởi phát triệu chứng. Từ ngày thứ 5 của bệnh, bệnh nhân có thể xuất hiện các biểu hiện xuất huyết, bao gồm máu tươi trong chất nôn và phân, chảy máu từ mũi, nướu răng và âm đạo, có thể chảy máu ở cả các vị trí chọc tĩnh mạch (nơi tiếp cận tĩnh mạch để truyền dịch hoặc lấy mẫu máu). Bệnh có thể dẫn tới tử vong do mất máu nghiêm trọng và sốc trong khoảng 8 đến 9 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng. 

Các biện pháp phòng bệnh Mác-bớc

Hiện không có loại vắc xin nào được phê duyệt sử dụng phòng ngừa bệnh do virus Marburg – căn bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao.

Theo các chuyên gia y tế, cách phòng ngừa nhiễm virus Marburg tốt nhất ở thời điểm hiện tại là ngăn chặn sự lây truyền trực tiếp từ người sang người cũng như hạn chế sự lây lan virus từ vật chủ hoặc động vật bị nhiễm bệnh sang người. Các biện pháp phòng ngừa được chuyên gia khuyến cáo như sau:

- Tránh tiếp xúc hoặc đến nơi cư trú của loài dơi ăn quả châu Phi, động vật hoang dã bị nhiễm virus như: khỉ, linh dương rừng, loài gặm nhấm…

- Không ăn/tiêu thụ thịt của động vật hoang dã.

- Nấu chín kỹ thực phẩm trước khi ăn, nhất là các loại thịt.

- Phát hiện sớm và cách ly nhanh chóng hệ thống các ca bệnh.

- Truy vết kịp thời những người có tiếp xúc với người nhiễm Marburg và giám sát chặt chẽ những người có nguy cơ cao nhiễm bệnh.

- Hạn chế tiếp xúc với người nghi nhiễm hoặc bị nhiễm virus Marburg.

- Hạn chế tiếp xúc với người nghi nhiễm, đặc biệt mặc áo bảo hộ, đeo găng tay, khẩu trang, mắt kính, rửa tay thường xuyên,… nếu tiếp xúc với người bệnh.

- Thận trọng với các chất thải như máu, bãi nôn, nước bọt, nước tiểu, phân… hoặc bất cứ đồ vật nào của người bệnh.

- Ở khía cạnh quan hệ tình dục, WHO khuyến cáo, nam giới sau khi khỏi bệnh cần đợi ít nhất 12 tháng mới nên quan hệ tình dục an toàn, trừ khi xét nghiệm tinh dịch của người đã khỏi bệnh cho kết quả âm tính trong 2 lần khác nhau.

Virus Marburg là một loại virus gây chết người nguy hiểm nhất, khả năng lây nhiễm nhanh với tỷ lệ tử vong cao, do đó tuyệt đối không thể lơ là trong vấn đề phòng bệnh. Do đó, người dân cần trang bị đầy đủ các kiến thức phòng ngừa, phát hiện sớm các triệu chứng, áp dụng các biện pháp cách ly và điều trị theo triệu chứng./.